Późna dezynfekcja dla oszczędzających na energii.

Wielosezonowe obiekty jakimi są szklarnie i tunele foliowe są wykorzystywane przez większą część sezonu wegetacyjnego. Obecność na rynku przez większą część roku powoduje że producenci pozostawiają sobie coraz mniej czasu na czyszczenie szklarni. W naszym klimacie okres ten przypada na 45-47 tydzień, czyli między 1 a 3 dekadą listopada.

Późniejsza dezynfekcja grudniowa jest uzasadniona, w przypadku opóźnienia rozpoczęcia produkcji, spowodowanego oszczędnością energii. Jak bardzo ważna jest dezynfekcja wiedzą na pewno ci którzy tego zaniechali i rozpoczęli nowy sezon od problemów z ochroną.

 

Potrzeba i technika dezynfekcji pomieszczeń

Zabieg ten ogranicza przenoszenie chorób i szkodników ze starej plantacji na nowe nasadzenia. Kolejność jaką powinno się zachować przed przystąpieniem do dezynfekcji przedstawia się następująco:

  • usuwamy rośliny i maty w których zamierzamy kontynuować uprawę
  • usuwamy również folię, włókninę przykrywającą podłoże
  • wynosimy wszystkie resztki organiczne i starannie czyścimy konstrukcję z jakichkolwiek zabrudzeń
  • należy zabezpieczyć wszystkie elementy wrażliwe na ewentualne zamoczenie
  • elementy szklane czy foliowe należy umyć stosując do tego środka myjąco-dezynfekcyjnego po czym spłukać wodą
  • wreszcie po tych wszystkich zabiegach przystępujemy do właściwej dezynfekcji elementów konstrukcyjnych
  • kolejnym etapem jest rozłożenie folii na podłożu oczyszczenie jej i ponowna dezynfekcja
  • po wykonaniu tych wszystkich czynności można przystąpić do rozkładania mat

Dezynfekcja urządzeń nawodnieniowych i narzędzi

 

Podobnie jak przy pomieszczeniach dezynfekcji należy poddać narzędzia jak i system nawodnieniowy. Regularne czyszczenie systemu nawodnieniowego jest dla zapewnienia sprawnej dystrybucji wody i nawozów. Bez względu na to, czy w układzie znajdują się zanieczyszczenia organiczne, fizyczne czy chemiczne instalację najpierw wstępnie przepłukujemy czystą wodą. Kolejność czyszczenia kwasem azotowym lub podchlorynem zależy od tego jaki rodzaj zanieczyszczeń przeważa w układzie nawadniającym. Jeżeli zanieczyszczenia fizyczne i biologiczne występują w podobnym nasileniu najlepszym rozwiązaniem jest użycie w pierwszej kolejności roztworu kwasu azotowego, a następnie podchlorynu sodu.  W tym celu należy:

  • wyjąć kroplowniki z mat otworzyć wszystkie korki, zawory układu, a następnie przepłukać go wodą.
  • czystą wodą umyć dozownik, później główne i dalsze linie nawadniające dla usunięcia największych zabrudzeń.
  • zalać system kwasem azotowym na czas od 1 do 6 godzin w zależności od wielkości zanieczyszczeń. Kwas stosuje się kiedy w systemie nie ma zanieczyszczeń organicznych.. Czyszczenie takie powinno się przeprowadzać w czterech 6- godzinnych cyklach, po których należy system odpowiednio przepłukać
  • następnie zalewamy systemu roztworem podchlorynu sodu, przez cztero 6 godzinne cykle utrzymuje się roztwór w instalacji, podzielone 1-2 minutowymi okresami przepompowania, po ostatnim cyklu instalację przepłukuje się czystą wodą o podwyższonym ciśnieniu.

Uwaga: Niektóre typy kroplowników nie mogą być traktowane kwasem lub podchlorynem. Zawsze należy o to zapytać dostawcę sprzętu do nawadniania.

 

Środki do dezynfekcji

 

Do najczęściej wykorzystywanych preparatów dezynfekujących można zaliczyć 10% podchloryn sodu, czy 38% kwas azotowy. Stosuje się też preparaty zarejestrowane jako środki ochrony roślin do których można zaliczyć: Agrosteril 110 SL, Agrigerm 2000 SL, Trisept 210 SL. Wymienione preparaty należy stosować zgodnie z etykietą zamieszczoną na opakowaniu. Ze względu na fakt że niektóre preparaty używane do dezynfekcji są szkodliwe dla zdrowia (podchloryn  sodu, kwas azotowy) niezbędna przy ich stosowaniu jest odzież ochronna. Mycie i czyszczenie elementów szklarni czy tuneli najlepiej jest robić za pomocą wysokociśnieniowych myjek z możliwością podgrzewania wody i zbiorniczkiem na detergent. Takie urządzenie bardzo dobrze usuwa wszelkie zabrudzenia przygotowując elementy pomieszczeń do nanoszenia środka dezynfekcyjnego. Naniesienie substancji dezynfekcyjnej można wykonać również myjką bądź tradycyjnym opryskiwaczem ciśnieniowym. Na rynku znajdują się także specjalistyczne urządzenia zamgławiające spełniające najwyższe wymagania. Urządzenia takie umożliwiają zastosowanie środków owadobójczych, roztoczobójczych i grzybobójczych (w szczególności środków do rozpylania), które ulegają rozpuszczeniu w oleju lub wodzie Dezynfekcje powinno się przeprowadzać od najgłębiej (najdalej) położonych elementów przesuwając się tyłem w kierunku wyjścia. Przy nanoszeniu środka należy szczególnie dokładnie traktować miejsca poziome jak i te położone najniżej (posadzki, stoły, rury grzewcze). Zabieg można wykonać na dwa sposoby: zamgławianie bądź drobnokroplisty oprysk.

 

Aby zapobiec korozji i matowieniu szyb zaleca się spłukanie obiektu po dezynfekcji, szczególnie w przypadku stosowania kwasów, czynność tą powtarza się po 24 godzinach..Taka konieczność nie występuje gdy zastosowaliśmy preparaty: Agrosteril 110 SL, Agrigerm 2000 SL. Po zastosowaniu tych środków należy zamknąć pomieszczenie na 24 godziny, a następnie przewietrzyć. Stosując środek Trisept 210 SL odkażone przedmioty można używać zaraz po wyschnięciu.

 

Stężenie środków przeznaczonych do dezynfekcji szklarni i tuneli foliowych

Nazwa handlowa

  

Zalecane stężenie cieczy

Agrosteril 110 SL

Odkazanie gleby i podłoża

2,5-5,0 % (250-500 ml środka w 10 litrach wody). 200 ml/m 2

 

Odkażanie magazynów, przechowalni, parapetów, boków szklarni, tuneli foliowych oraz przejść.

5% (500 ml środka w 10 litrach wody). 200 ml/m 2

 

Odkażanie naczyń i narzędzi ogrodniczych

5% (500 ml środka w 10 litrach wody). Moczyć 15 min w cieczy użytkowej.

Agrigerm 2000 SL

Odkażanie gleby i podłoża.

1-2% (100-200 ml środka w 10 litrach wody). 2-3 l/m 2

Odkażanie magazynów, przechowalni, parapetów, boków szklarni, tuneli foliowych oraz przejść. 

2% (200 ml środka w 10 litrach wody). 100 ml/m 2

 

Odkażanie naczyń, skrzynek, podpór i narzędzi ogrodniczych.

2% (200 ml środka w 10 litrach wody). Moczyć 5 min w cieczy użytkowej.

Trisept 210 SL

Pomieszczenia odkażać poprzez obfite opryskiwanie roztworem.

1 % (100 ml środka w 10 litrach wody).

Drobne przedmioty (doniczki, narzędzia ogrodnicze) moczyć przez 0,5-1 godziny

2 % roztworze środka (200 ml środka w 10 litrach wody). Moczyć 0,5-1 godz. . w cieczy użytkowej.

Dezynfekcja podłoża po innych roślinach.

0,5 % (50 ml środka w 10 litrach wody).

Zalecana ilość cieczy użytkowej: 4 l na 1 m 22 podłoża.

Podchloryn sodu

Czyszczenie linii nawadniających z substancji organicznych i elementów konstrukcyjnych szklarni, narzędzi

15% ( 3  litry środka w 100  litrach wody)

Kwas azotowy

Czyszczenie linii nawadniających z substancji nieorganicznych

3-5% ( 3-5 litrów kwasu 38% w 100  litrach wody)

 

Wkrótce po wykonaniu dezynfekcji można przystąpić do ponownego rozłożenia folii na podłożu co należy wykonywać starannie aby niepotrzebnie go nie zanieczyścić. Folie rozkładamy na zakładkę co ogranicza przerastanie korzeni w tym miejscu. Dla pewności zaleca się oczyszczenie i zdezynfekowanie folii, zwłaszcza w miejscach w których poruszali się pracownicy. W tak przygotowanych pomieszczeniach można przystąpić do rozpoczęcia produkcji.

Karol Kłopot