Etykietowanie energetyczne stosowane jest już od ponad dwudziestu lat. Czy każdy z nas zdaje sobie jednak sprawę z tego jakie informacje zawarte są na etykietach przyklejonych do każdego z kupowanych przez nas urządzeń gospodarstwa domowego?
Etykietowanie energetyczne dzięki możliwości porównania kilku modeli urządzeń pod kątem wybranych parametrów ma ułatwić podejmowanie decyzji i umożliwić dokonywanie świadomych wyborów. Ma się to przyczyniać do oszczędności energii i obniżania rachunków, które za nią płacimy. Dla producentów oznacza to jednak konieczność nieustannych innowacji i inwestycji w wytwarzanie produktów efektywniejszych energetycznie.
Od etykiet energetycznych dołączonych do urządzeń w formie papierowej oczekuje się, żeby były łatwo rozpoznawalne, proste i zwięzłe. Podstawową informacją zawartą na etykiecie energetycznej jest informacja o klasie energetycznej urządzenia. Dla każdego modelu urządzenia wylicza się według wzoru wartość współczynnika efektywności energetycznej. Biorąc pod uwagę wynik obliczeń oraz przedziały wartości współczynnika efektywności energetycznej, charakteryzujące poszczególne klasy, dane urządzenie przyporządkowuje się do określonej klasy efektywności energetycznej. Obecnie klasy efektywności energetycznej przyjmują skalę od A+++ (kolor ciemnozielony) do G (kolor czerwony), gdzie „A” oznacza najbardziej wydajną klasę energetyczną- czyli najlepszą, a „G” najmniej wydajną- czyli najgorszą. Oprócz klasy energetycznej na każdej etykiecie zawarta jest obowiązkowa informacja o producencie i nazwie modelu. Dodatkowo dla danej grupy urządzeń na ich etykietach umieszcza się szereg specyficznych informacji umożliwiających dokładniejsze porównanie kilku modeli i dokonanie bardziej świadomego wyboru przy zakupie. W tabeli zestawiono informacje, które powinny być zawarte na etykietach wybranych urządzeń gospodarstwa domowego.
Tabela 1. Zestawienie klas energetycznych oraz zawartości etykiet w wybranych urządzeniach gospodarstwa domowego
|
Rodzaj urządzenia |
Klasa efektywności energetycznej |
Zawartość etykiety |
|
chłodziarka |
od A+++ do G |
roczne zużycie energii w kWh, suma pojemności komór (temperatura robocza >-6˚C), suma pojemności komór do przechowywania mrożonej żywności (≤-6˚C), poziom emitowanego hałasu w dB. |
|
pralka |
od A+++ do D |
rocznie zużycie energii w kWh, roczne zużycie wody w litrach, pojemność w kilogramach, klasa efektywności wirowania (A-G), poziom emitowanego hałasu w dB. |
|
zmywarka |
od A+++ do D |
roczne zużycie energii w kWh, roczne zużycie wody w litrach, pojemność znamionowa (standardowa liczba kompletów naczyń), klasa efektywności suszenia (A-G), poziom emitowanego hałasu w dB. |
|
piekarnik |
od A+++ do D |
źródło energii domowego piekarnika, objętość użytkowa w litrach, zużycie energii elektrycznej w cyklu kWh/cykl lub zużycie gazu w MJ/cykl na potrzeby podgrzewania. |
|
okapy |
od A+++ do G |
roczne zużycie energii eklektycznej w kWh, klasa wydajności przepływu dynamicznego, klasa sprawności oświetlenia (A-G), klasa efektywności pochłaniana zanieczyszczeń (A-G), poziom hałasu w dB. |
|
odkurzacz
|
od A+++ do G
|
roczne zużycie energii w kWh, klasa reemisji kurzu (A-G), klasa skuteczności odkurzania dywanów (A-G), klasa skuteczności odkurzania podłóg twardych (A-G), poziom hałasu w dB. |
|
telewizor |
od A+++ do G
|
średnia moc telewizora w Watach, roczne zużycie energii w trybie włączenia kWh, przekątna widzialna ekranu w calach i centymetrach. |
Źródło: Rozporządzenia delegowane komisji (UE)
Dla przykładu w przypadku chłodziarki może ona przyjmować klasy efektywności energetycznej od A+++ do G, a jej etykieta powinna zawierać roczne zużycie energii, sumę pojemności komór chłodzenia, sumę pojemności komór mrożenia oraz poziom emitowanego przez urządzenie hałasu.
Przykład etykiety energetycznej dla urządzeń chłodniczych
Źródło: Rozporządzenie delegowane Komisji UE nr 1060/2010 z dnia 28 września 2010 r. uzupełniające dyrektywę 2010/30/UE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej dla urządzeń chłodniczych dla gospodarstw domowych
Obecnie większość urządzeń na rynku spełnia wymagania najwyższych klas energetycznych (klasy A i B), dlatego Komisja Europejska po dokonaniu przeglądu skuteczności dyrektywy z 2010 roku, wprowadzającej ujednolicone zasady etykietowania, stwierdziła, że konieczna jest zmiana. W związku z tym, w sierpniu 2017 roku zaczęło obowiązywać rozporządzenie, które przewiduje zmianę skali klas efektywności energetycznej oraz utworzenie bazy danych o produktach. Baza danych funkcjonuje już od stycznia 2019 roku. Ma ona służyć zarówno organom nadzoru, które będą weryfikować czy wyliczona efektywność energetyczna jest zgodna z deklaracją producenta, jak i konsumentom, aby umożliwić im sprawdzenie ogólnych danych o konkretnym produkcie. Jeżeli chodzi o zmianę skali klas to zniknął oznaczenia A+, A++ oraz A+++, obowiązywać będzie skala zaczynająca się od A i kończąca na G. Kolorystyka oznaczeń zostanie utrzymana. Przejście na nową skalę etykietowania energetycznego potrwa jednak kilka lat, a w okresie przejściowym do urządzeń, dołączane będą etykiety ze starymi jak i nowymi oznaczeniami. Niemniej jednak czeka nas konieczność przystosowania się do nowych oznaczeń.
Dominika Jałocha