„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.”
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej
„Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020
Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli dnia 26.10.2020 r. zorganizował wideokonferencję „Nowoczesna i bezpieczna hodowla ziemniaka w województwie lubelskim”. Organizowana w ramach operacji wideokonferencja miała charakter innowacyjno-edukacyjny. Wzięli w niej udział rolnicy, doradcy oraz mieszkańcy obszarów wiejskich zainteresowani różnymi sektorami branży ziemniaczanej.
Prelegentów oraz uczestników przywitał Zastępca Dyrektora LODR w Końskowoli – p. Waldemar Banach. Pierwszym prelegentem był p. Krzysztof Pucyk z Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa Oddział w Łukowie. Przedstawił zagadnienia związane z bioasekuracją jako podstawowym elementem dostępu do rynku i produkcji bezpiecznej żywności. Zagadnienia związane z nowoczesnymi technologiami w nawodnieniach upraw ziemniaka przedstawił dr hab. Rafał Wawer, prof. IUNG-PIB. O nowych odmianach ziemniaka rekomendowanych dla Lubelszczyzny opowiedział dr inż. Piotr Pszczółkowski z COBORU ZDOO w Uhninie.
Produkcja ziemniaków w Polsce w ostatnich dziesięcioleciach znacznie spadła, lecz ostatnie lata pokazują większe zainteresowanie co przełożyło się na wzrost ceny, jak i rosnącą podaż z importu. Idąc naprzeciw nowym trendom Pole Doświadczalne Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli już od kilku lat prowadzi wdrożenia z nowymi odmianami ziemniaków. Wdrożenia prowadzone są na powierzchni 0,5 ha na klasie bonitacyjnej 3a, w zmianowaniu pięciopolowym: rzepak ozimy- ziemniaki (rośliny okopowe) –zboża jare – rośliny bobowate – zboża ozime. Produkcja ziemniaków o różnym przeznaczeniu kulinarnym nie jest łatwa i wymaga olbrzymiej wiedzy i doświadczenia rolnika, gdyż wymogi odbiorców są coraz wyższe. Gwarancją dobrej zdrowotności jest odpowiednie zmianowanie, staranne przygotowanie stanowiska oraz uzupełnienie o składniki pokarmowe do poziomu optymalnego - na podstawie analizy gleby.
Kolejnym etapem jest ustalenie odmiany, oczywiście materiał powinien być kwalifikowany. Na Polu Doświadczalno-Wdrożeniowym LODR w Końskowoli pozyskiwany jest od wiodących hodowców tego gatunku. Odczyn gleby powinien być na poziomie pH 5,5-7; a rozstawa redlin w międzyrzędziach to 70-75 cm, a w rzędzie co 30 cm. Ważnym elementem jest stosowanie herbicydów przy czym należy zwrócić uwagę na zastosowanie preparatów na bazie metrybuzyny. Spora ilość odmian jest na nią wrażliwa.
Następnym etatem w produkcji ziemniaków jest odpowiednia lustracja i obserwacja plantacji przez cały sezon. Najgroźniejszym szkodnikiem ziemniaków jest stonka ziemniaczana, która może spowodować ogromne straty. Natomiast najczęściej występująca choroba to zaraz ziemniaka. Nie dopilnowana na czas powoduje straty w plonie końcowym. Plantację ziemniaków trzeba do zbioru dobrze przygotować. Podstawowym zabiegiem jest desykacja, czyli zniszczenie łętów czy to w sposób chemiczny czy też mechaniczny. Zabieg ten ma zabezpieczyć bulwy przed porażeniem przez zarazę ziemniaka oraz ułatwić zbiór. Zabieg desykacji pomaga również niszczyć pojawiające się zachwaszczenie wtórne plantacji. Podjęcie decyzji o desykacji chemicznej nie należy do łatwych, gdyż w sprzyjających warunkach rezygnacja pozwala uzyskać znaczną zwyżkę plonu. Zbiór możemy wykonać za pomocą zwykłej kopaczki jak również na większych plantacjach za pomocą kombajnu.
Zbiór powinien być przeprowadzany w suchy najlepiej słoneczny dzień co pozwala na dobre doczyszczenie bulw z gleby i najmniejszą ilość uszkodzeń. W momencie zbioru bulwa musi osiągnąć dojrzałość fizjologiczną, można to poznać po łatwym odchodzeniu od stolonu, a skórka się nie ściera.
O trwałości przechowalniczej bulw decyduje wiele czynników między innymi takie jak : temperatura i wilgotność powietrza podczas przechowywania, odpowiednie przygotowanie ziemniaków przed zbiorem jak również cechy odmiany. Wykorzystanie bulw ziemniaków jest możliwe na wiele sposobów, można z nich zrobić różne kluski, pierogi, kopytka, frytki, chipsy, ugotować, upiec itp. W zależności od typu kulinarnego wybiera się odpowiednie odmiany do konkretnej potrawy.
Typ A sałatkowy - zawierający mało skrobi, ziemniaki po ugotowaniu zostają zwięzłe i wilgotne. Nadają się na sałatki ziemniaczane, zapiekanki, do smażenia.
Typ B czyli ogólnoużytkowy, który jest uniwersalny nadający się do wszystkiego. Można wykorzystać do zup, kopytek, babki ziemniaczanej. Z wierzchu po smażeniu są chrupiące, a w środku miękkie – nadają się na frytki.
Typ C mączysty, który zawiera najwięcej skrobi, ziemniaki rozsypują się po ugotowaniu. Nadają się między innymi na pyzy, knedle, zupy krem, do wypieku ciast, pączków.
W dzisiejszych czasach konsument ma możliwość wyboru ziemniaków jakie chce mieć pod względem koloru skórki i miąższu. Ziemniaki posiadają również wiele wartości odżywczych. Warto jeść ziemniaki gdyż są lekkostrawne i nie zawierają tłuszczu ( 0,1%).
Mariusz Kupisz
Małgorzata Seroka