Operacja dofinansowana ze środków UE w ramach Schematu II Pomocy Technicznej
Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Operacja realizowana przez Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli
Instytucja Zarządzająca Planem Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W dniach 24–26 czerwca 2025 roku Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli zorganizował wyjazd studyjny do województwa świętokrzyskiego w ramach operacji „Produkcja żywności w ramach form działalności RHD – jako dodatkowe źródło dochodu”. Wyjazd został zrealizowany w ramach Planu Operacyjnego KSOW+ na 2025 rok.
W wydarzeniu udział wzięli rolnicy, przetwórcy, doradcy rolniczy oraz mieszkańcy obszarów wiejskich z województwa lubelskiego. Głównym celem wyjazdu było poszerzenie wiedzy oraz wymiana doświadczeń związanych z Rolniczym Handlem Detalicznym, który może być istotnym źródłem dodatkowego dochodu dla rodzinnych gospodarstw rolnych. Bogaty program wizyty obejmował spotkania z producentami i przetwórcami żywności, którzy z powodzeniem prowadzą działalność RHD i rozwijają innowacyjne formy sprzedaży.
Sandomierski Koszyk Smaków i Serowarnia „Sery Sandomierskie”
Pierwszym punktem programu była wizyta w sklepiku „Sandomierski Koszyk Smaków” w Jakubowicach, prowadzonym przez Magdalenę Kordek. To przykład inicjatywy działającej w ramach krótkich łańcuchów dostaw (KŁD), promującej lokalne produkty.
Kolejnym obiektem była serowarnia „Sery Sandomierskie” Mariusza Małkiewicza w Drygulcu. Produkty tej firmy, wytwarzane z mleka krowiego, znane są z wyjątkowej jakości i tradycyjnych metod produkcji. Uczestnicy mieli okazję degustować sery takie jak „Zawisza Czarny” z popiołem drzewnym czy „Królewicz” z dodatkiem czerwonego wina. Firma rozwija działalność turystyczną, oferując kursy serowarskie i degustacje.
Kiszonki, wino i lawenda – różnorodne ścieżki rozwoju
Kolejnym gospodarstwem była „Megawita” – rodzinna firma z 40-letnią tradycją kiszenia kapusty i ogórków oraz produkcji soków z kiszonych warzyw. Ich produkty powstają na bazie tradycyjnych receptur, zgodnie z normami jakości, a także z myślą o ekologii i zdrowiu.
W Winnicy Sandomierskiej Marceli i Monika Małkiewiczowie zaprezentowali proces produkcji wina oraz ofertę turystyczną – noclegi, degustacje i pole dla kamperów. Podobną ścieżką rozwoju podąża Winnica Nobilis Magdaleny i Grzegorza Kapłanów z Faliszowic, która jako pierwsza profesjonalna winnica regionu zdobyła liczne nagrody i uznanie.
Nie mniej interesującą inicjatywą było Lawendowe Ranczo w gminie Zawichost, które specjalizuje się w uprawie lawendy i produkcji kosmetyków oraz warsztatach edukacyjnych – od tworzenia syropów po perfumy z olejków eterycznych.
Innowacje i tradycja – Inkubator Przetwórczy, pasieka, sztuka i grawerowane jabłka
Nowatorskim przykładem wsparcia lokalnych producentów jest Inkubator Przetwórczy w Dwikozach, wyposażony w profesjonalny sprzęt do przetwarzania i konserwowania owoców i warzyw. Uczestnicy poznali ideę jego powstania oraz możliwości współpracy z lokalnymi przedsiębiorcami.
W gospodarstwie pasiecznym Mateusza i Agnieszki Zygmuntów w Łążku uczestnicy poznali nie tylko tajniki pszczelarstwa, ale również ideę apiterapii, czyli terapii w ulu. Skansen pszczelarski, hotele dla pszczół i rozbudowana oferta edukacyjna czyni to miejsce wyjątkowym punktem na mapie turystyki wiejskiej.
Ciekawym przykładem nowoczesnej formy promocji produktów rolnych było spotkanie z Mateuszem Siudakiem, właścicielem firmy „Grawerowane Jabłko”. Produkty z jego sadu są personalizowane i stanowią oryginalne prezenty oraz gadżety reklamowe.
Świętokrzyski Ogród Inspiracji i Izba Tradycji Ogrodniczej
Fundacja Świętokrzyski Ogród Inspiracji w Andruszkowicach, prowadzona przez Annę i Jacka Przybyszów, to wyjątkowe połączenie działań edukacyjnych, artystycznych i patriotycznych. Uczestnicy mogli poznać różnorodne formy aktywności Fundacji – od projektów historycznych po działania lokalne z dziećmi, młodzieżą i seniorami.
W ostatnim dniu wyjazdu uczestnicy odwiedzili Izbę Tradycji Ogrodniczej w Obrazowie i siedzibę Stowarzyszenia „Sandomierski Szlak Jabłkowy”. Region ten, znany z bogactwa sadów i tradycji sadowniczych, stanowi doskonały przykład synergii rolnictwa, turystyki i lokalnej tożsamości kulturowej.
Gościnność i inspiracja – Hotel „Basztowy” i pensjonat Wojtasówka
Ostatnim punktem programu było zwiedzanie pensjonatu „Wojtasówka AGROTUR” Haliny Wojtas w Obrazowie. Urokliwa okolica, sady jabłoniowe i bliskość Sandomierza sprzyjały nie tylko odpoczynkowi, ale również refleksji nad możliwościami rozwoju własnej działalności.
Podsumowanie
Wyjazd studyjny do województwa świętokrzyskiego pokazał uczestnikom, jak w praktyce funkcjonują różne formy działalności w ramach RHD, przetwórstwa i turystyki wiejskiej. Spotkania z lokalnymi producentami i przedsiębiorcami pokazały, że pasja, wiedza, tradycja i innowacja mogą iść w parze. Każde z odwiedzonych miejsc może być inspiracją dla rolników z województwa lubelskiego w poszukiwaniu nowych form aktywności i źródeł dochodu.
Sylwia Figiel
