Głos pszczelarzy dotyczący przeprowadzania właściwej ochrony chemicznej roślin. Praca pszczół i innych owadów zapylających jest bezcenna. Nadszedł okres kiedy pszczoły rozpoczęły intensywną pracę w polu i jednocześnie zaczęło się stosowanie środków chemicznych w celu ochrony upraw przed szkodnikami, grzybami i chwastami. Środki chemiczne mają chronić, ale nie zabijać. Dlatego pszczelarze apelują, żeby chemiczną ochronę roślin wykonywać zgodnie z zasadami i instrukcjami zawartymi na opakowaniach.

Przypominamy:

Należy przestrzegać okresu prewencji danej substancji czynnej. Skoro pszczoły rozpoczynają pracę w godzinach rannych i często pracują do zachodu słońca, należy to uwzględnić i zabieg wykonać wieczorem, po zakończonej pracy pszczół. Niedopuszczalne jest opryskiwanie plantacji kwitnącej rano lub nawet w ciągu dnia.  Oprysku nie wolno wykonać w odległości mniejszej niż 20 m od pasieki i jak również przy wietrze przekraczającym 4 m/s. Fungicydy również trują, a szczególnie w połączeniu (synergizm) z zoocydami. Do wytrucia pszczół dochodzi również, gdy zabieg ochrony wykonywany jest w uprawach na których występuje spadź czy też na przelocie pszczół. Pszczoły przelatują na pożytek nad uprawą ochranianą w której nie ma roślin kwitnących lub spadziujących. Pszczoły,  które pracują na polu mogą mieć kontakt ze środkiem np. chwastobójczym. Sytuacja taka nie będzie stwarzała bezpośredniego zagrożenia życiu pszczołom. Niestety jako, że pszczoły niosące do ula zapach takiej substancji (obcej) nie będą wpuszczane do ula przez strażniczki.  W  konsekwencji giną na zewnątrz, stając się ofiarą oprysku.

Mimo tego, że roślina uprawiana w plonie głównym nie kwitnie, to dokonując oprysku należy zwracać uwagę na rośliny kwitnące w międzyrzędach. W sadach czy na plantacjach porzeczki, często rośnie i kwitnie mniszek lekarski (mlecz), jasnota purpurowa, bluszczyk kurdybanek, koniczyna biała. Są to rośliny miododajne i pyłkodajne, więc chętnie odwiedzane przez pszczoły miodne i inne owady zapylające.

Środki ochrony roślin należy tak stosować, aby nie stwarzać zagrożenia dla życia ludzi i zwierząt. Łamiący tę zasadę podlega karze grzywny oraz naraża się na utratę dopłat bezpośrednich.

Pszczoły są sprzymierzeńcem rolnika, gdyż poprzez swoją pracę zapylającą istotnie wpływają na wysokość plonów roślin entomofilnych. Dlatego chrońcie nasze pszczoły i dbajcie o swoje dochody.

 

Zawiązywanie owoców przez rośliny owadopylne w obecności i przy braku owadów zapylających (wartości orientacyjne na podstawie danych różnych autorów).

Rośliny (uprawy)

Procent zawiązywanych owoców w stosunku do liczby kwiatów w warunkach:

swobodnego dostępu owadów zapylających

pod siatkowymi izolatorami

Jabłonie

6,1 - 20,0

0,0 - 6,6

Grusze

8,0 – 22,3

0,5 – 1,8

Czereśnie

10,0 – 18,5

0,0 – 0,5

Wiśnie obcopylne

4,1 – 18,0

0,0 – 0,7

Wiśnie samopylne

18,3 – 33,0

6,9 – 15,4

Śliwy obcopylne

11,0 – 25,0

0,3 – 1,2

Śliwy samopłodne

14,4 – 28,1

7,6 – 16,0

Agrest

27,0 – 33,0

4,0 – 9,0

Porzeczka czarna

42,5 – 78,7

19,5 – 31,0

Borówka wysoka

70,0 – 90,0

0,0 – 30,0

Malina *

66,0 – 99,9

27,0 – 90,0

Truskawka *

50,0 – 72,8

46,7 – 63,1

Cebula

68,0 – 80,4

5,4 – 12,3

Ogórek

69,4 – 72,8

0,9 – 1,2

Fasola wielokwiatowa

12,4 – 18,6

0,8 – 1,2

Marchew

88,0 – 94,6

6,5 – 10,0

Kapusta **

72,0 – 80,0

58,0 – 80,0

Bobik

28,3 – 34,7

8,7 – 24,4

Rzepak ozimy **

48,6 – 71,4

46,0 – 72,0

Rzepak jary **

48,9 – 54,5

49,1 – 56,5

Gorczyca biała

63,3 – 76,1

44,8 – 58,5

Gryka

11,7 – 23,0

2,2 – 10,8

Słonecznik

86,0 – 95,0

1,8 – 13,0

Koniczyna

65,0 – 92,0

0,0 – 0,1

Lucerna

20,0 – 30,0

0,0 – 0,1

 (źródło: Potrzeby zapylania i wartość pszczelarska owadopylnych roślin uprawnych- prof. Dr hab. Bolesław Jabłoński)

* Owoce niekształtne i około 20% drobniejsze od owoców powstałych z kwiatów swobodnie           zapylonych przez owady.

**  liczba owoców (łuszczyn) dość podobna jak przy udziale owadów zapylających, ale liczba nasion w łuszczynach o 20 – 40 % mniejsza.

Grzegorz Kłos