Leszczyna wielkoowocowa w Polsce oficjalnie zaliczana do roślin małoobszarowych, na Lubelszczyźnie od wielu lat jest znaczącym gatunkiem sadowniczym. Wiele gospodarstw specjalizuje się w jej uprawie na skalę towarową osiągając zadawalające wyniki produkcyjne i ekonomiczne. W niektórych gospodarstwach typowo sadowniczych leszczyna traktowana jest jako roślina uprawiana niejako dodatkowo, poszerzając asortyment produkowanych owoców z drzew ziarnkowych i pestkowych. Coraz częściej sady leszczynowe na niewielkich areałach zakładane są przez osoby prowadzące inną działalność zawodową.

Jest to możliwe głównie ze względu na możliwość mechanicznego zbioru orzechów, niezbyt kosztowną infrastrukturę, stosunkowo łatwą technologię uprawy, dystrybucję i pewny zbyt plonu.

Najwięcej problemów w uprawie leszczyny wielkoowocowej związanych jest z prowadzeniem skutecznej, a zarazem bezpiecznej (w rozumieniu pozostałości niedozwolonych pestycydów) ochrony przed chorobami i szkodnikami. W Programie Ochrony Roślin Sadowniczych do ochrony przed chorobami polecane są tylko 3 substancje aktywne. Dwie z nich służą do zwalczania moniliozy leszczyny i jedna do eliminacji bakteryjnej zgorzeli orzechów. Jest to niewystarczające jeżeli chcemy prowadzić efektywną ochronę przed tymi groźnymi chorobami.

Podobnie braki występują w asortymencie zarejestrowanych insektycydów do zwalczania szkodników występujących w sadach leszczynowych. Nie ma w zaleceniach PORS 2020 r. preparatu zwalczającego wielkopąkowca leszczynowego, bardzo groźnego szkodnika znacząco ograniczającego plony zwłaszcza w starszych sadach towarowych. Nie poleca się również skutecznego preparatu przeciwko przędziorkom , których populacja w upalne, suche lata szybko wzrasta zagrażając kondycji i plonowaniu leszczyny wielkoowocowej. Stosowanie preparatów chemicznych niezarejestrowanych jest niemożliwe zgodnie z wprowadzoną w 2014 roku integrowaną ochroną leszczyny. Można natomiast wykorzystać w tym celu oleje parafinowe, preparaty stosowane w ekologii, dezynfektanty i nawozy o działaniu fungistatycznym w rotacji z polecanymi i dopuszczonymi do stosowania środkami ochrony leszczyny. Taki bezpieczny program autorski integrowanej ochrony leszczyny w Sadzie Doświadczalno – Wdrożeniowym LODR w Końskowoli był realizowany z dobrym skutkiem od 2014 r. i z pewnymi modyfikacjami jest wdrażany praktycznie w bieżącym sezonie wegetacyjnym.

 

PROGNOZOWANY AUTORSKI PROGRAM OCHRONY LESZCZYNY – 2020 R.

SAD DOŚWIADCZALNO – WDROŻENIOWY LODR KOŃSKOWOLA

 

Preparat

Termin stosowania

1.     Treol 770 EC + Siarkol Extra

2.     Huwa San TR 50

3.     Yara Vita Actisil

4.     Signum 33 WG + Calypso480SC

5.     Solfan PK

6.     Solfan PK + Mospilan20SP

7.     Luna Experience 400 SC

8.     Solfan PK

9.     Solfan PK

10.Signum 33 WG

11.Solfan PK

Rozwój pąków liściowych

Pierwsze liście

Wykształcone liście, zaczątki zawiązków

Pierwsze zawiązki orzechów

Za około 7 dni

Za około 7 dni

Za około 7 dni

Za około 7- 10 dni

Za około 7 dni

Za około 7 dni

Za około 7 – 10 dni

Zdzisław Partyka

Wielkopakowiec leszczynowy