Pierwiosnek inaczej zwany prymulką to roślina należąca do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae). Pochodzi z terenów Europy i Azji. Występuje w ponad 400 gatunkach różniących się wyglądem i wymaganiami. Bylina ta jest wykorzystywana do tworzenia rabat i skalniaków. Pięknie wygląda w grupach oraz w sąsiedztwie roślin iglastych i cebulowych. Jest uprawiany także w doniczkach na balkonach i tarasach.
Wygląd
W zależności od gatunku wygląd kwiatów jest przeróżny. Rośliny te występują w wielu kolorach i odcieniach m.in.: niebieskiego, czerwonego, żółtego czy różowego. Kwitnienie odbywa się wiosną.
Wymagania
Rośliny te najlepiej czują się w miejscu delikatnie przysłoniętym od słońca. Są gatunki, które wolą słoneczne miejsce takie jak prymulka gruzińska, kwiecista, bezłodygowa czy lekarska. Niektóre z nich należy sadzić na terenach wilgotnych. Dotyczy to m. in. prymuli omączonej lub japońskiej. Prymulka bezłodygowa czy ząbkowana jest wykorzystana do tworzenia skalniaków.
W przypadku wymagań glebowych prymulkom należy zapewnić glebę żyzną, gliniastą, ciężką i próchniczną. W przypadku prymulki omszonej sprawdzą się gleby wapienne, natomiast gleby torfowe będą idealne dla np. pierwiosnka omączonego czy japońskiego.
Rozmnażanie
Rozmnażanie prymulek następuje poprzez wysiew nasion lub przez podział kępy. Nasiona niektórych pierwiosnków należy przed siewem poddać stratyfikacji (pierwiosnek wyniosły, pierwiosnek bezłodygowy ). Podział kęp natomiast należy wykonywać w maju, czerwcu po przekwitnięciu.
Pielęgnacja
Warto usuwać kwiaty, które już przekwitły i szpecą rośliny, a także mogą być źródłem chorób. Rośliny te należy regularnie podlewać. Te, które rosną w gruncie można pozostawić na zimę, lecz należy je zabezpieczyć okrywając torfem, gałęziami lub korą. Można też dla bezpieczeństwa wykopać je z ogrodu i wsadzić do pojemników na okres zimy. Pojemniki z prymulkami należy schować do chłodnego i widnego pomieszczenia.
Choroby i szkodniki
Aby uchronić się przed uszkodzeniami roślin ważna jest częsta i regularna ich obserwacja. Dzięki temu na czas można ochronić je przez całkowitym zniszczeniem.
Ze szkodników najczęstszymi gośćmi prymulek są przędziorki. Ich pojawienie się może świadczyć o tym, ze roślina jest przesuszona. Innymi szkodnikami jakie mogą pojawić się na tych kolorowych kwiatach są mszyce. Aby zwalczyć szkodniki należy zaopatrzyć się w środki ochrony oparte np. na acetamiprydzie lub deltametrynie.
Z chorób największym problemem może być szara pleśń. W przypadku jej pojawienia w postaci szarego nalotu należy usunąć chore liście. W przypadku groźnego przebiegu choroby należy sięgnąć po środek ochrony roślin przeznaczony do roślin ozdobnych.
Poniżej została przedstawiona krótka charakterystyka niektórych gatunków pierwiosnka.
Nazwa |
Cechy |
Termin kwitnienia |
Pierwiosnek ząbkowany |
· Kuliste kwiatostany w kolorach białych, fioletowym, · Wysokość 20 cm · Grube, ciemnozielone, szorstkie liście |
Marzec, kwiecień |
Pierwiosnek bezłodygowy |
· Kwiaty w kolorze białym, czerwonym, niebieskim z żółtym środkiem |
Kwiecień, maj |
Pierwiosnek gruziński |
· Kwiaty karbowane w kolorze fioletowym, liliowym · Wysokość do 10 cm |
Marzec, kwiecień |
Pierwiosnek omszony |
· Kwiaty dwubarwne, ciemnoczerwone lub fioletowe · Wysokość 20-50cm |
Kwiecień |
Pierwiosnek japoński |
· Podłużne liście ciemnozielonym kolorze · Kwiaty ciemnoczerwone, purpurowoczerwone, karminowe · Wysokość 30-50cm |
Kwiecień |
Pierwiosnek lekarski |
· Kwiaty jasnożółte · Wysokość do ok 20- 30cm |
Kwiecień |
Pierwiosnek kwiecisty |
· Jasnożółte kwiaty · Wysokość do 100cm |
Lipiec |
Bara Ewa