Praca w gospodarstwie rolnym charakteryzuje się sezonowym nasileniem prac oraz dużym ich zróżnicowaniem. Obowiązkiem rolnika jest zapewnienie sobie oraz osobom pracującym w gospodarstwie bezpiecznych warunków pracy, aby uniknąć wypadku i chorób zawodowych.

Za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej lub pozostających w związku z wykonywaniem tych czynności:

  • na terenie gospodarstwa rolnego, które ubezpieczony prowadzi lub w którym stale pracuje, albo na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym,
  • w drodze ubezpieczonego z mieszkania do gospodarstwa rolnego, albo w drodze powrotnej,
  • podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej lub w związku z wykonywaniem tych czynności,
  • w drodze do miejsca wykonywania czynności, o których mowa w pkt. wyżej albo w drodze powrotnej.

Osoby ubezpieczone w KRUS zgłaszają wypadki przy pracy rolniczej właściwej jednostce organizacyjnej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Natomiast wypadki pracowników najemnych powinni zgłaszać w ZUS. Zgłoszenie wypadku może dokonać poszkodowany lub inna osoba, bezpośrednio w siedzibie KRUS albo za pośrednictwem poczty, telefonicznie lub pocztą elektroniczną.

Poszkodowany lub inna osoba zgłaszająca wypadek powinna w szczególności :

  • zabezpieczyć w miarę możliwości miejsce i przedmioty związane z wypadkiem,
  • udostępnić miejsce wypadku i przedmioty związane z wypadkiem,
  • wskazać świadków wypadku,
  • dostarczyć posiadaną dokumentację leczenia,
  • udzielić informacji i wszechstronnej pomocy pracownikowi Kasy upoważnionemu przez Prezesa Kasy do prowadzenia postępowania dowodowego w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku.

Ubezpieczonemu rolnikowi i domownikowi który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, albo członkom rodziny ubezpieczonego zmarłego wskutek wypadku przy pracy rolniczej, przysługuje jednorazowe odszkodowanie powypadkowe.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku, nie później niż w ciągu 14 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, sporządza się protokół powypadkowy. Protokół powypadkowy stanowi podstawę do uznania bądź nie uznania wypadku za wypadek przy pracy rolniczej w świetle art.11 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Rolnicy i osoby pracujące z nimi w gospodarstwach rolnych nie mają prawa do ubiegania się o świadczenia odszkodowawcze, gdy nie są ubezpieczeni z tytułu prowadzenia działalności rolniczej lub pracy w gospodarstwie rolnym.

Katarzyna Guzek